این روزها اغلب فعالین بازارهای مالی به ویژه بازار ارزهای دیجیتال با واژه NFT (ان اف تی) زیاد مواجه شدهاند و به نوعی شاید کمتر کسی باشد که در دنیای کریپتوکارنسی فعال بوده و واژهی پرطرفدار و مورد بحث NFT یا همان توکن غیر قابل تعویض به گوشش نخورده باشد .در حقیقت شرایط به گونهای شده که در بیشتر خبرها به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به NFT یا توکن غیرقابل تعویض اشاره میشود.
در ماههای اخیر و به ویژه زمانی که واژه NTF ها پرطرفدار شده و بر سر زبانها افتاده بود، احتمالاً به طور متعدد شنیدهاید که به طور مثال هنرمندی آلبوم موسیقی، عکس، مجموعههای کلکسیونی یا حتی نقاشی خود را در قالب یک NFT فروختهاست، یا مثلاً فردی با سلفی گرفتن از خود و فروش آن به صورت یک NFT میلیاردر شده است.
با خواندن چنین خبرهایی احتمالاً شما نیز کنجکاو شدهاید که مفهوم NFT چیست و چطور میتوان به بازار آن ورود کرده و از آن کسب درآمد کرد. از این رو در این مقاله قصد داریم تا به سوال NFT چیست، پاسخ داده و به بررسی ویژگیها، مزایا و چگونگی ساخت این توکنها بپردازیم.
آشنایی با مفهوم NFT و کاربرد آن
NFT (ان اف تی) مخفف کلمهی Non-fungible token است و در متون فارسی با عناوینی مثل توکن غیر قابل معاوضه، توکن غیرمثلی (به معنای بی مانند)، توکن بیهمتا و توکن یکتا شناخته میشود.
به طور کلی و به زبان ساده توکن NFT به داراییهای دیجیتالی اشاره دارد که بر خلاف رمزارزهایی همچون بیتکوین یا اتریوم یا سولانا که در آنها هر واحد با واحدی دیگر تفاوتی ندارد، منحصر به فرد بوده و با یکدیگر قابل معاوضه نیستند. توکنهایی که در آن هر واحد با واحد دیگر تفاوت داشته، به هر واحد ویژگیهای منحصر به فردی نسبت داده میشود و در زمینههای مختلف از قابلیت منحصر به فرد بودن آنها استفاده میگردد. مانند آثار هنری دیجیتال یا قطعههای مختلف زمین در متاورس که هر کدام منحصربهفرد بوده و ارزشهای متفاوت دارند.
با ذکر یک مثال ساده سعی میکنیم تا مفهوم منحصر به فرد بودن این توکنها را بهتر انتقال دهیم. برای مثال بیتکوین یک توکن قابل تعویض است و هیچ بیتکوینی با بیتکوین دیگر از نظر مشخصات و ویژگیها تفاوتی ندارد.
اما زمانی که یک توکن غیرقابل تعویض و منحصر به فرد جدید ایجاد میگردد، توکن تازه تولید شده مشخصات، ویژگیها و ارزش خاص خود را دارا خواهد بود و در واقع این توکنها مثل هم نیستند. برای مثال با تولید یک مجموعه ان اف تی که در آن هر واحد نشاندهنده یک نقاشی است، توکن اول که مربوط به نقاشی اول با مشخصات منحصربه فرد است، با توکن دوم که نشان دهنده نقاشی دوم است متفاوت خواهد بود. اینکه NFT های ما متعلق به چه چیزهایی بوده و از چه ویژگیها و مشخصات منحصر به فرد و خاصی برخوردارند در اختیار ما قرار دارد.
بدینترتیب شما میتوانید هرچیزی را در قالب NFT عرضه کنید. گفتنی است از آنجایی که تمام سوابق NFT در بلاکچین ذخیره میگردد، ارزشمند میشود. البته به این نکته نیز دقت کنید که ارزش هر توکن را افراد متمایل به خرید آن مشخص میکنند. بدینترتیب عملاً ممکن است برخی از NFT ها خریداری نداشته و در نتیجه بیارزش شوند. در مقابل ممکن است یک NFT با مبالغ هنگفتی به فروش برود.
NFT ها مثل سایر ارزهای دیجیتال بر بستر بلاکچین فعال هستند. توکن NFT در ابتدا بر پایهی استاندارد شبکه ERC721 که استانداردی مشابه ERC20 است، توسعه یافته و بهعنوان یک توکن خاص اتریوم شناخته میشدند. البته اکنون بر بستر بلاکچینهای دیگر نیز توسعه یافتهاند.
تشریح ویژگیهای NFT
در این قسمت قصد داریم تا برخی از مهمترین ویژگیهای NFT را شرح دهیم :
1) غیر قابل تعویض بودن
این ویژگی کلیدیترین و مهمترین قابلیت NFT ها به شمار میرود. همان طور که پیشتر نیز اشاره کردیم، این توکنها قابلیت معاوضه با داراییهای دیگر را نداشته و کاملاً یک دارایی منحصر به فرد به حساب میآیند.
2) منحصر به فرد بودن
اطلاعات ثبت شده و غیر قابل تغییر این توکنها موجب منحصر به فرد شدن آنها گردیدهاست. اطلاعاتی که گواهی اصالت NFT ها محسوب میشوند.
3) کمیاب بودن
با وجود آنکه توسعهدهندگان NFT ها توانایی تولید این توکنها با تعداد زیاد را دارند، اما ترجیح میدهند تا این NFT ها، محدود، نادر و منحصر به فرد بمانند.
4) غیرقابل تقسیم بودن
NFT ها بر خلاف رمزارزها قابلیت بخشپذیری نداشته و همواره یکپارچه باقی میماند.
آشنایی با مزایای NFT
در اینجا به برخی از مهمترین و اصلیترین مزایای این توکنها اشاره میکنیم :
1) قابل انتقال هستند
این توکنها را در بازارهای خاصی میتوان خرید و فروش کرد. قابلیت خرید و فروش NFT ها در صرافیهای ارز دیجیتال وجود ندارد.
2) معتبر هستند
از آنجا که در فضای بلاکچین امکان جعل و تقلب وجود ندارد، NFT ها یا همان توکنهای غیر قابل تعویض نیز قابل اعتماد و معتبر هستند.
3) حق مالکیت در آنها محفوظ است
دادههای این توکنها پس از ثبت در بلاکهای بلاکچین قابلیت تغییر یا حذف ندارند. بنابراین در هیچ صورتی امکان تغییر اطلاعات اولیهی آنها وجود نداشته و حقوق مالک اصلی و ابتدایی اثر همیشه محفوظ باقی خواهدماند.
خرید و فروش NFT
پس از انتشار خبر فروش توکنهای غیرقابل تعویض با رقمهای هنگفت، بازار NFT ها در سالهای اخیر بسیار پرطرفدار و داغ شدهاست. از این رو افراد زیادی به دنبال یادگیری چگونگی خرید و فروش و کسب سود از معامله NFT ها هستند. با وجود سایتهای متعدد خرید و فروش NFT، اما به جرات میتوان گفت که سایت OpenSea در حال حاضر به عنوان بزرگترین وبسایت خرید و فروش توکنهای غیر قابل تعویض یا همان NFT ها شناخته میشود. از طرف دیگر سیستم Lazy Minting تعبیه شده در پلتفرم اپن سی به کاربران امکان ساخت NFT را بدون پرداخت هیچ هزینهای روی بلاکچین اتریوم میدهد.
یکی از مزایای مهم پلتفرم مورد نظر این است که طیف وسیعی از انواع NFT ها را به کاربران ارائه میدهد. چگونگی ثبتنام در این سایت آسان بوده و افراد برای ثبتنام در این بازار کافی است که کیف پول متاماسک خود را به آن متصل کنند. سایر سایتهای خرید و فروش NFT عبارتند از :
- سایت خرید و فروش TofuNFT
- سایت Rarible
- سایت SuperRare
- سایت Foundation
- سایت BakerySwap
- سایت AtomicMarket