مقدمه
با توجه به شرایط تورمی موجود در کشور، عموم افراد جامعه در پی آن هستند که علاوه بر درآمد ثابت خود، از روش‌های گوناگون و مطمعنی همچون سرمایه گذاری در ملک (تجاری یا مسکونی)، طلا، بورس، ارز دیجیتال و … برای افزایش درآمد، حفظ یا افزایش ارزش پول و جا نماندن از تورم موجود استفاده کنند. بدین‌ترتیب در شرایط تورمی فعلی یافتن روش‌های مطمعن سرمایه گذاری تنها راه نجات سرمایه شما از تورم و افت ارزش پول ملی می‌باشد.
در این میان، بورس به عنوان یکی از ارزشمندترین بازارهای مالی شناخته می‌شود و برای سرمایه‌گذاران به‌ویژه آن‌هایی که به دنبال حفظ ارزش دارایی خود هستند، به‌عنوان یک محیط مناسب برای کسب سود و افزایش سرمایه اولیه به شمار می‌آید. بورس با ارائه فرصت‌های سرمایه‌گذاری در طیف گسترده‌ای از صنایع، شرکت‌ها و بازارها، افراد را قادر می‌سازد تا از سرمایه‌‌ای اندک شروع کرده و با استفاده از دانش، تحلیل، و شناخت به‌روز بازار، سرمایه خود را به‌طور قابل توجهی افزایش دهند.
اما نکته مهم آنجاست که همه کسانی که قصد سرمایه‌گذاری در این بازار را دارند، از دانش، قدرت تحلیل یا حتی زمان کافی برای سرمایه گذاری و معامله در آن برخوردار نیستند. بنابراین این دسته از افراد بهتر است که به جای روش‌های مستقیم از روش‌های غیرمستقیم سرمایه‌گذاری همچون سپردن سرمایه خود به یک شرکت سبدگردان یا خرید واحدهای صندوق سرمایه‌گذاری با دید کوتاه مدت، میان‌مدت و یا بلندمدت بهره ببرند و بدین‌ترتیب میزان دغدغه‌ها و ریسک معاملاتی خود را به طور محسوسی کاهش دهند.
گفتنی است که هر یک از روش‌های مستقیم و غیرمستقیم سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، ویژگی‌ها و محدودیت‌های مختص به خود را داشته و نمی‌توان گفت که هر یک از آنها به صورت مطلق برای همه سرمایه‌گذاران، سودآور است یا خیر؟ از این رو بر آن شدیم تا در ادامه مقاله در خصوص صندوقهای سرمایه گذاری و انواع آن بیشتر توضیح دهیم. با ما همراه باشید.
صندوقهای سرمایه گذاری چیست ؟
علاوه بر سبدگردانی اختصاصی به عنوان یکی از روش‌های سرمایه گذاری غیرمستقیم در بازارهای مالی، یکی از روش‌های جذاب و قابل اعتماد سرمایه گذاری در بازار سرمایه، سپرده‌گذاری در صندوقهای سرمایه گذاری و خرید واحدهای آن است.
صندوقهای سرمایه گذاری به عنوان یکی از نهادهای مالی که مراحل قانونی و رسمی را برای آغاز فعالیت‌های خود طی می‌کنند، با هدف سرمایه‌گذاری به روش غیرمستقیم تاسیس می‌شوند. این صندوقها که ترکیبی از دارایی‌های مالی مختلف هستند، نقدینگی سرمایه‌گذاران و خریداران واحدهای خود را جمع‌آوری کرده و در اوراق بهادار انتخابی خود سرمایه گذاری می‌کنند.
بدین‌ترتیب سرمایه‌گذاران به میزان سرمایه‌گذاری خود در صندوق موردنظر، در سود یا زیان آن صندوق شریک خواهند شد. بدین‌ترتیب رفتارهای هیجانی و غیرحرفه‌ای در بازار سرمایه کاهش می‌یابد. با این حال باید بگوییم که شخصیت‌های مختلف حقیقی و حقوقی، چه حرفه‌ای و چه غیر حرفه‌ای، مخاطب صندوقهای سرمایه‌گذاری هستند.
تعریف واحدهای سرمایه گذاری و انواع آنها
واحدهای سرمایه‌گذاری کوچکترین قسمت سرمایه در هر صندوق هستند و به دو نوع واحدهای سرمایه‌گذاری ممتاز و عادی تقسیم می‌شوند. ورود سرمایه‌گذاران به صندوقها با صدور واحدهای سرمایه‌گذاری و خروج آنها از طریق ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری صورت می‌پذیرد.
واحدهای سرمایه گذاری ممتاز پیش از آغاز دوره‌ی پذیره‌نویسی توسط مؤسس یا مؤسسان صندوق به جهت تشکیل سرمایه اولیه برای شروع فعالیت صندوق خریداری می‌گردند. از مشخصات واحدهای ممتاز می‌توان به غیرقابل ابطال بودن و قابل انتقال بودن آنها اشاره کرد. دارندگان این واحدها، از دارندگان حق رأی در مجامع به حساب می‌آیند.
اما واحدهای عادی پس از شروع به فعالیت صندوق، منتشر می‌شوند و ویژگی‌های متفاوتی با نوع ممتاز واحدهای سرمایه گذاری از جمله قابل ابطال بودن و غیرقابل انتقال بودن آنها دارند. گفتنی است که دارندگان این واحدها، دارای حق رأی در مجامع صندوق نیستند.
انواع صندوقهای سرمایه گذاری
در حال حاضر انواع مختلفی از صندوقهای سرمایه‌گذاری به عنوان یکی از نهادهای مالی موجود فعالیت می‌کنند که نوع فعالیتشان با یکدیگر تفاوت‌هایی دارد. بنابراین افراد مایل به سرمایه‌گذاری در این صندوقها می‌توانند با در نظر گرفتن نوع فعالیت و جرئیات این صندوقها و اهداف و دیدگاه سرمایه‌گذاری خود نسبت به خرید واحدهای این صندوقها اقدام کرده و یک سرمایه‌گذاری کم ریسک و غیر مستقیم را تجربه کنند.
بدین‌ترتیب انواع صندوقهای سرمایه‌گذاری در زیر آورده شده‌است :
- صندوقهای تامین مالی
- صندوقهای سهامی
- صندوقهای بخشی
- صندوقهای مبتنی بر طلا
- صندوقهای تضمین اصل سرمایه
- صندوقهای مختلط
- صندوقهای درآمد ثابت
- صندوقهای شاخصی
- صندوقهای نیکوکاری
- صندوقهای اهرمی
- صندوقهای بازارگردانی
انواع صندوقهای سرمایه‌گذاری از نظر معامله واحدها
صندوقهای سرمایه
گذاری با توجه به نوع معامله‌ی واحدها به دو نوع قابل تقسیم هستند :
صندوقهای سرمایه گذاری صدور و ابطال :
به منظور معامله‌ی واحدهای صندوقهای صدور و ابطال دو راه پیش رو دارید :
- مراجعه به شعب مدیریت این صندوقها و تکمیل فرم درخواست صدور و ابطال به منظور سرمایه گذاری در این نوع صندوقها
- ثبت نام در سایت صندوق مورد نظر و انجام مراحل مربوط به احراز هویت به صورت اینترنتی و از طریق وبسایت صندوق مورد نظر
صندوقهای سرمای ه‌گذاری قابل معامله در بورس (ETF) :
معاملات مربوط به واحدهای ETF، در بورس و مشابه معاملات سهام شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه قابل انجام است. بدیهی است که برای خرید و معامله‌ی واحد صندوقهای سرمایه‌گذاری قابل معامله در بازار سهام، نیاز به کد بورسی دارید.
مهمترین صندوقهای سرمایه گذاری از نظر ترکیب دارایی
صندوقهای سرمایه‌گذاری در کشور ما براساس ترکیب دارایی‌های موجود به انواع متفاوتی تقسیم می‌گردند که در اینجا به شناخته‌ترین و پرتقاضاترین آنها اشاره کرده و به طور کلی میزان ترکیب دارایی‌های آنها را بررسی می‌کنیم.
صندوقهای سرمایه گذاری درآمد ثابت :
صندوقهای درآمد ثابت طبق قانون تصویب‌شده در سازمان بورس و اوراق بهادار موظف به اختصاص حداقل ۷۵ درصد از دارایی‌های خود به اوراق با درآمد ثابت هستند. ریسک این صندوقها ناچیز بوده و تا حدودی بازدهی بیشتری نسبت به سپرده‌های بانکی دارند. این صندوقها به میزان کمتری در اوراق مشارکت، سهام، وجه نقد و سایر دارایی‌ها نیز سرمایه گذاری می‌کنند.
صندوقهای سرمایه گذاری در سهام :
صندوقهای سهامی طبق قانون تصویب شده در سازمان بورس و اوراق بهادار موظف به اختصاص حداقل ۷۰ درصد دارایی‌هایشان به سهام و حق تقدم سهام‌های موجود در بورس هستند. گفتنی است که میزان ریسک این نوع صندوقها نسبت به سایر صندوقها به مراتب بالا‌تر است. از این رو در صورت رونق بازار، مدیریت درست دارایی‌ها و موفقیت این صندوقها می‌توان انتظار بازدهی بالایی از آنها داشت. این صندوقها به میزان کمتری در اوراق مشارکت، وجه نقد و سایر دارایی‌ها نیز سرمایه گذاری می‌کنند.
صندوقهای سرمایه‌گذاری مختلط :
این صندوقها نیز بر طبق قوانین تصویب شده در سازمان بورس و اوراق بهادار موظف به اختصاص۴۰ تا ۶۰ درصد از دارایی‌های خود به سهام شرکت‌ها و اوراق با درآمد ثابت هستند. به طور کلی ریسک و بازدهی این صندوقها متوسط است. (برای مقالات آموزشی بیشتر کلیک کنید )
