داراییها، اعم از فیزیکی یا ریالی و ارزی، برای مقاومت در برابر ریسک‌های گوناگون و بهینه‌سازی عملکرد به مدیریت اصولی و درست نیاز دارند. به عنوان مثال برای جلوگیری از توقف یا کند شدن ناگهانی فعالیت‌های شرکت، رسیدگی به فرسودگی تجهیزات یا انجام تعمیرات به موقع آن‌ها، به برنامه‌ریزی منسجم نیاز است.
دارایی‌های افراد حقیقی نیز ارزشمند بوده و باید از مدیریت درست و قابل اطمینان برخوردار باشند. زیرا بدون مدیریت دارایی اصولی و به روز، ممکن است ارزش داراییها از دست رفته یا کاهش یابند. از طرفی، با مدیریت دارایی صحیح، بازدهی بیشتری از داراییها کسب خواهد شد.
در بسیاری از صنایع، از جمله ناوگان حمل و نقل، شبکه‌های زیرساختی و تجهیزات تولیدی، دارایی فیزیکی نقش اصلی و اساسی را در ارزش‌آفرینی آن صنعت دارد. از این رو همزمان با افزایش نیاز روزافزون به بهره‌وری در تمامی منابع سازمان‌ها، مدیریت دارایی فیزیکی به صورت یکپارچه و سیستماتیک به یکی از اصلی‌ترین و حیاتی‌ترین فعالیت‌های لازم در سازمان‌های صنعتی و شرکت‌های تجهیز محور تبدیل شده‌است.
برای تمام سازمان‌ها و شرکت‌های دارایی‌محور، درک اهمیت مدیریت دارایی فیزیکی (AM) امری ضروری بوده و به رویکردهای سیستماتیک به منظور مدیریت یکپارچه و همزمان هزینه، ریسک و عملکرد دارایی‌هایی همچون تجهیزات، ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها اطلاق می‌شود. به طور کلی استانداردهای سری ISO55000 چارچوب سیستم مدیریت دارایی‌های فیزیکی را تشریح می‌کنند
.در تعریفی دیگر مدیریت دارایی فیزیکی به مدیریت دارایی‌های ثابت یا غیرجاری مانند تجهیزات و کارخانه گفته می‌شود و در یک سازمان یا شرکت فرایندی برای به حداکثر رساندن ارزش دارایی‌های فیزیکی سازمان و به حداقل رساندن خطرات مربوط به مالکیت و بهره‌برداری از دارایی‌های موجود به کار می‌رود.
این امر به کسب و کارها کمک می‌کند تا در عین حال که هزینه تجهیزات از دست رفته یا کمتر استفاده شده کمتر می‌شود، بازده داراییها به حداکثر رسیده و امکانات مناسب به منظور مدیریت بهینه چرخه عمر داراییها، نگهداری و تعمیرات و برنامه‌ریزی گردش کار مربوط به دارایی‌های فیزیکی فراهم گردد.
با توجه به اهمیت این موضوع در مدیریت بهینه و پایدار داراییها، سیستم، عملکرد، ریسک‌ها و هزینه‌های مربوط به آن در طول چرخه عمر داراییها، بر آن شدیم تا در این مقاله به طور جزئی‌تر در خصوص مدیریت دارایی فیزیکی صحبت کنیم. در ادامه این مقاله همراه ما باشید.
هدف از مدیریت دارایی‌های فیزیکی
هدف اصلی مدیریت دارایی‌های فیزیکی به حداکثر رساندن ارزش دارایی‌های فیزیکی و به حداقل رساندن ریسک‌های مربوط به مالکیت و بهره‌برداری از آن‌ها است. از سویی مدیریت دارایی فیزیکی برای تهیه دارایی‌هایی متناسب با نیازهای کسب‌وکار و سازمان و برخورداری از خدمات پشتیبانی موثر و مفید است.
به تعبیری هدف از اجرای رویکردها و سیاست‌های مدیریت دارایی فیزیکی آن است که سازمان بتواند از دارایی‌های خود در راستای تحقق ارزش‌هایش استفاده کند. مدیریت دارایی‌های فیزیکی در راستای تحقق ارزش همزمان با متعادل کردن هزینه‌های مالی، زیست‌محیطی و اجتماعی، ریسک، کیفیت خدمات و عملکرد دارایی عمل می‌کند.
در صورت استفاده از استراتژی مدیریت دارایی فیزیکی اطمینان حاصل می‌شود که داراییها :
- در صورت نیاز در دسترس هستند.
- متناسب با هدف تعریف‌شده هستند.
- بهره‌برداری و نگهداری از آن‌ها مقرون به صرفه است.
- مطابق با مقررات و استانداردها هستند.
- قابل مدیریت به صورت ایمن و پایدار هستند.
با وجود آنکه هدف اصلی مدیریت دارایی‌های فیزیکی، توانمندسازی سازمان‌های دارایی محور در راه رسیدن به اهداف خود با استفاده ارزش‌آفرین از داراییها است، اما از سایر اهداف مدیریت دارایی فیزیکی می‌توان به افزایش رضایت‌مندی ذی‌نفعان (مشتریان، صاحبان سهام، کارمندان و …) از چگونگی عملکرد سازمان، افزایش بهره‌وری در استفاده از سرمایه‌ها و دارایی‌های سازمان، افزایش کارایی و شفافیت در تصمیم‌گیری‌های سازمان، افزایش عمر اقتصادی دارایی‌های فیزیکی و کاهش هزینه‌های سرمایه‌ای و هزینه های عملیاتی، بهبود بازده سرمایه‌گذاری بر داراییها، مدیریت ریسک‌ها و فرصت‌های سازمان، اجتناب از هزینه‌های جایگزینی دارایی، مشخص شدن سطح مطلوب خدمات داراییها بر اساس اهداف و برنامه‌های مدیریت داراییها، افزایش بهره‌وری در مدیریت زنجیره تامین کالا، اطلاع از مکان نصب و قرارگیری داراییها، اطلاع از موعد مقرر اقدامات نگهداری و تعمیرات، امکان برنامه‌ریزی قبلی برای عملیات نگهداشت داراییها و پایبند ساختن سازمان به مقررات ایمنی، بهداشت و محیط زیست اشاره کرد.( برای مشاهده بیشتر مطالب آکادمی حقیقی کلیک کنید )
