مقدمه
امروزه اغلب افراد به دنبال حفظ یا افزایش ارزش پول و دارایی‌های خود و کسب درآمد مطمعن هستند. سرمایه گذاری در بازار طلا به عنوان یکی از روش‌های آسان، محبوب و کم ریسک جهت کسب سود و افزایش سرمایه برای در امان ماندن از تورم به شمار می‌آید. بررسی داده‌های قیمتی طلا در بازه‌های تاریخی مختلف نشان می‌دهد که این دارایی ارزشمند، عموماً در برابر نوسانات ارزی و سیاسی با کاهش قیمت قابل توجه ای روبرو نبوده و در شرایط متزلزل اقتصادی نیز دارایی امنی به شمار آمده‌است. به بیانی دیگر با اینکه بازار طلا نیز ممکن است در بازه‌های زمانی کوتاه مدت و به دلایل مختلف بی‌ثبات شود، اما عموماً در بلند مدت ارزش خود را حفظ خواهدکرد.
به همین جهت طلا به عنوان یک سرمایه گذاری پایدار و ارزشمند در طول تاریخ شناخته شده‌است. از مزایای سرمایه گذاری در بازار طلا می‌توان به قدرت نقدشوندگی بالا و حفظ ارزش ذاتی آن اشاره کرد. همچنین عوامل متعددی می‌توانند موجب رشد قیمت طلا شوند.
البته پیش از سرمایه گذاری در بازار طلا بهتر است این نکته را بدانید که برای سرمایه‌گذاری بهتر و کارآمدتر در این بازار باید با انواع روش‌های سرمایه‌گذاری در طلا و مزایا و معایب هر کدام به خوبی آشنا شوید تا بتوانید بهترین و سودآورترین روش را انتخاب کرده و از بازدهی مطلوبی بهره‌مند شوید.
از این رو برآن شدیم تا در این مقاله روش‌های مختلف سرمایه گذاری در بازار طلا به صورت مستقیم و غیرمستقیم (فیزیکی و غیرفیزیکی) را برای شما تشریح کرده و برای داشتن یک سرمایه‌گذاری بهتر و ایمن تر مزایا و معایب هر یک از این روش‌ها را بررسی کنیم.
انواع روش‌های سرمایه گذاری در بازار طلا
به طور کلی در هنگام سرمایه گذاری در بازار طلا باید به مواردی همچون میزان اجرت ساخت طلا، میزان مالیات خرید طلا، اختلاف قیمت در خرید و فروش، مبلغ مورد نیاز برای سرمایه گذاری و قدرت نقدشوندگی توجه کرد.
روش‌های مختلف سرمایه گذاری در طلا شامل روش‌های سرمایه‌گذاری فیزیکی طلا و روش‌های سرمایه‌گذاری غیرفیزیکی طلا است. بدین ترتیب افراد می‌توانند نسبت به بودجه، ریسک‌پذیری و بازه زمانی موردنظر سرمایه‌گذاری خود، یکی از روش‌های موجود را انتخاب کنند.
بنابراین افراد برای سرمایه گذاری در بازار طلا دو انتخاب خواهند داشت :
1) خرید فیزیکی طلا به شکل‌های مختلف شامل :
طلای زینتی یا نو
طلای دست دوم یا بدون اجرت
طلای آب شده
شمش طلا
سکه طلا
۲) سرمایه‌گذاری غیرفیزیکی در طلا شامل :
طلای فردایی یا معاملات آتی
خرید گواهی سپرده سکه در بورس کالا
صندوق‌های سرمایه‌گذاری در طلا (ETF طلا)
خرید نماد طلا در بازار جهانی فارکس
انواع روش‌های سرمایه گذاری فیزیکی در بازار طلا
خرید فیزیکی طلا و سکه همواره از رایج‌ترین روش‌های سرمایه گذاری در بازار طلا بوده که نیاز به دانش و تجربه تخصصی و بالایی ندارد و با مراجعه به مراکز معتبر و قابل اعتماد در زمینه خرید و فروش طلا و سکه می‌توانید خرید خود را به انجام برسانید. اما این روش مزایا و معایب خاص خود را داشته و به دلیل نگهداری سخت و پرریسک طلای فیزیکی، ممکن است برای برخی افراد مناسب نباشد. در زیر به تشریح مزایا و معایب روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری فیزیکی طلا پرداخته‌ایم.
سرمایه گذاری در طلای زینتی یا نو
با وجود استفاده شخصی از طلای زینتی و حفظ ارزش پول با خرید آن، در زمان خرید طلای زینتی هزینه‌های مازاد بر قیمت روز طلا همچون اجرت ساخت، سود طلا فروش، مالیات و وزن سنگ‌های غیر اصل زیاد بوده و در هنگام فروش از قیمت طلا کسر می‌شود. از این رو خرید طلای زینتی برای سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت گزینه مناسبی نیست.
مزایای سرمایه گذاری در طلای زینتی :
مناسب برای سرمایه گذاری بلندمدت
معایب سرمایه گذاری در طلای زینتی :
هزینه‌های مازاد بر اصل طلا در هنگام خرید
کم شدن هزینه‌های مازاد در هنگام فروش
خطر سرقت
سرمایه گذاری در طلای دست دوم یا بدون اجرت
طلای دست دوم یا طلای بدون اجرت به طلایی گفته می‌شود که از سوی مصرف‌کننده فروخته شده و توسط مغازه‌دار خریداری و وارد ویترین طلا فروشی می‌شود. خرید طلای دست دوم به دلایل متعدد در سال‌های اخیر رایج شده است. زیرا افراد علاوه بر سرمایه‌گذاری و حفظ ارزش پول خود می‌توانند برای مصارف شخصی نیز از آن استفاده کنند. البته خرید طلای دست دوم برای سرمایه‌گذاری نیاز به دانش و رعایت اصول خاصی همچون خرید از مراکز معتبر دارد. زیرا ممکن است طلای تقلبی را به جای طلای دست دوم به شما بفروشند.
مزایای سرمایه گذاری در طلای دست دوم :
عدم پرداخت اجرت ساخت و مالیات
عدم محدودیت در خرید طلای دست دوم
امکان استفاده شخصی و زینتی
معایب سرمایه گذاری در طلای دست دوم :
ریسک بالای تقلبی بودن
خطر سرقت
امکان فروش طلای دست دوم با عیار پایین تر از 18
سرمایه گذاری در طلای آب شده
طلای آب شده از آب کردن طلاهای آسیب دیده و از رده خارج شده که ظاهر زیبا و ارزش اولیه خود را ندارند، در کوره‌های ریخته‌گری به دست می‌آید. طلای آب شده اغلب به شکل مکعبی یا مفتولی است و عیار آن به عیار طلاهای ذوب شده بستگی دارد. اما از آنجا که اغلب طلاها در ایران عیار ۷۵۰ به بالا دارند، عیار طلای آب شده نیز عموماً بالای ۷۰۰ است.
خرید طلای آب شده یکی از روش‌های محبوب و به دلایلی حتی بهترین روش سرمایه گذاری در طلای فیزیکی نیز به حساب می‌آید. زیرا مزایای آن بسیار زیاد بوده و معایب آن نیز قابل حل است.
مزایای سرمایه گذاری در طلای آب شده :
امکان خرید حتی با سرمایه اندک
عدم نبود هزینه بسته بندی و ضرب
عدم پرداخت اجرت ساخت و مالیات
عدم محدودیت در میزان خرید طلای آب شده
امکان فروش طلای آب شده به مقدار مورد نیاز
قدرت نقدشوندگی بالا
معایب سرمایه گذاری در طلای آب شده :
ریسک بالای تقلبی بودن
امکان پایین آوردن عیار آن
خطر سرقت
سرمایه گذاری در شمش طلا
یکی از روش‌های نسبتاً رایج سرمایه‌گذاری در طلا خرید شمش طلا است. شمش، طلای آب شده با عیار بالاست که در قالب‌های منظم و استاندارد ریخته شده و به شکل وکیوم شده به فروش می‌رود. گفتنی است بر روی شمش‌ها اطلاعاتی نظیر عیار، نام شرکت تولیدکننده، لوگو شرکت، وزن و کد شناسایی برای جلوگیری از تقلب‌های احتمالی حک شده‌است. شمش‌های طلا به دلایل مختلف اعتبار بالایی در بازار طلا دارند.
مزایای سرمایه گذاری در شمش طلا :
اعتبار و عیار بالا
امکان خرید و فروش بین المللی
عرضه در وزن‌های متنوع
عدم امکان تقلب در هنگام خرید و فروش
معایب سرمایه‌گذاری در شمش طلا:
نیاز به سرمایه زیاد برای خرید شمش کیلویی
اجرت و کارمزد زیاد شمش‌های گرمی
خطر سرقت
عدم امکان فروش شمش‌های طلا به مقدار مورد نیاز
سرمایه گذاری در سکه طلا
خرید سکه طلا، به دلیل ارزش ذاتی آن سرمایه‌گذاری رایج و کم‌ریسکی به حساب می‌آید. با توجه به تورم فزاینده سال‌های اخیر در کشور، قیمت سکه نیز همواره در حال افزایش بوده و افراد به امید افزایش قیمت سکه پس از خرید و نگهداری آن، بعد از مدتی و در زمان مناسب آن را به فروش می‌رسانند. به همین دلیل دسته‌ای از افراد هنگام سرمایه گذاری در بازار طلا به سراغ این روش می‌روند.
مزایای سرمایه گذاری در سکه طلا :
کارمزد کم و نداشتن اجرت
بازدهی بالا در طولانی مدت
تنوع در وزن سکه‌ها
قابلیت نقدشوندگی بالا
سود بیشتر هنگام فروش نسبت به طلای نو و دست دوم
معایب سرمایه گذاری در سکه طلا :
داشتن حباب قیمتی
خطر سرقت
محدودیت در تعداد خرید (زمانی که تقاضا بالا بوده و قیمت‌ها رشد قابل توجهی دارند، محدودیت‌های قانونی در تعداد خرید سکه اعمال می‌شود.)
طلای دست دوم بخریم یا طلای نو ؟
سود خرید طلای دست دوم از طلای زینتی بیشتر است، اما باید حواستان باشد تا به شما طلای تقلبی نفروشند.
طلای آب شده بخریم یا دست دوم ؟
خرید طلای آب شده نسبت به طلای دست دوم برای سرمایه گذاری مناسب تر است. البته در صورتی که بتوانید اعتبار آن را تشخیص دهد.
شمش طلا بخریم یا طلای آب شده ؟
شمش طلا دارای عیار 24 است و اعتبار بیشتری برای خرید دارد. اما به جای خرید شمش‌های گرمی، طلای دست دوم یا آب شده از جای معتبر بخرید.
طلا بخریم یا سکه ؟
پاسخ این سوال به میزان ریسک پذیری شما بستگی دارد.گزینه اول سرمایه‌گذاران حرفه‌ای طلای آب شده است که چون مالیات و اجرت ساخت ندارد، گزینه بهتری در مقابل سکه است. اما به طور کلی و با توجه به ریسک بالای تقلبی بودن طلای آب شده، سرمایه‌گذاری بر روی سکه انتخاب هوشمندانه تری برای عموم به نظر می‌آید. اما حتماً در خرید آن به حباب سکه و تحلیل وضعیت بازار توجه کنید.
در خصوص روش‌های غیرفیزیکی سرمایه گذاری در بازار طلا و مزایا و معایب آن‌ها به طور مفصل در مقاله آتی صحبت خواهیم کرد.
