آربیتراژ چیست؟/ چگونه از آربیتراژ سود کسب کنیم؟

مقدمه

بازارهای مالی از پرسودترین و محبوب ترین بازارهای دنیا و جایی برای کسب درآمد و سودآوری هستند. برخی‌ از فعالان بازارهای مالی، با خرید و نگهداری بلندمدت یا میان‌مدت یک دارایی خاص، به افزایش قیمت آن با گذشت زمان خوشبین هستند. این در حالی است که برخی دیگر از این افراد با ترید روزانه و با هدف کسب سود از نوسانات کوتاه مدت قیمت، در طول روز و در تایم فریم های کوتاه اقدام به خرید و فروش دارایی‌های مورد نظر خود می‌کنند.

البته استراتژی های معاملاتی متعددی برای کسب سود از بازارهای مالی دنیا وجود دارد. بدین ترتیب برخی از سرمایه‌گذاران و فعالان بازارها ترجیح می‌دهند از استراتژی نسبتاً رایج و شناخته شده «آربیتراژ» (Arbitrage) برای کسب سود از بازارهای مالی متنوع دنیا استفاده کنند.

کسب درآمد با استفاده از استراتژی معاملاتی آربیتراژ به دلیل اینکه شانس نتیجه‌گیری مطلوب در کوتاه‌مدت را داشته و می‌تواند ریسک کمتری نسبت به سایر استراتژی‌های رایج داشته‌ باشد، یکی از روش‌های شناخته شده و رایج در بین افراد و فعالان بازارها است. بنابراین قصد داریم تا در این مقاله به طور جامع در خصوص این استراتژی پرطرفدار صحبت کنیم.

 

 

آشنایی با مفهوم آربیتراژ

وقتی یک دارایی در چند بازار یا صرافی عرضه می‌شود، ممکن است قیمت آن در بازارها یا صرافی‌های مختلف متفاوت باشد. در علم اقتصاد استراتژی آربیتراژ تعبیری از کسب سود از تفاوت قیمت یک یا چند دارایی بین دو یا چند بازار در زمان مشخص است. به عبارتی در ادبیات مالی به خرید دارایی مشخص در یک بازار و فروختن آن با قیمت بالاتر در صرافی یا بازاری دیگر فرصت آربیتراژی می‌گویند. این روش فرصتی کم دردسر برای بدست آوردن سودهای کوچک و پرتکرار با ریسک کم از بازارهای مالی به حساب می‌آید. فرصت های آربیتراژی در تمام بازارهای مالی وجود دارند و به خرید یک دارایی در یک بازار و بلافاصله فروختن آن با قیمت بالاتر در بازاری دیگر گفته می‌شوند. کسب سود از آربیتراژ در اکثر بازارهای مالی همچون فارکس، بورس، ارز دیجیتال و بورس کالا ممکن است. بازار ارز دیجیتال به دلیل ماهیت پرنوسان بودنش، بستر مناسبی برای پیاده‌سازی استراتژی آربیتراژگیری و درآمدزایی از آن‌ است. همین اختلافات هرچند ناچیز در صورتی که دارایی‌های موردنظر با حجم بالا خرید و فروش شوند، می‌توانند در زمانی کوتاه سود کم‌ریسکی را نصیب سرمایه‌گذاران کنند.

نمونه‌هایی از استراتژی آربیتراژ

برای درک بهتر این موضوع شاید بهتر باشد به تشریح یک مثال بپردازیم. به طور مثال تصور کنید که شما اقدام به خرید یک خودرو از درب کارخانه یا از شهر شماره 1 کرده‌اید. در حالی که قیمت کارخانه‌ای یک خودرو یا قیمت خودرو در شهر شماره 1 بسیار پایین‌تر از قیمت آن در بازار آزاد یا در شهر شماره 2 است. بنابراین در صورتی که بتوانید بلافاصله خودروی نو یا خریداری شده در شهر 1 را در بازار آزاد یا در شهر شماره 2 با قیمت بیشتری بفروشید، در واقع یک آربیتراژ انجام داده‌اید. در واقع شما از اختلاف قیمت این خودرو در دو بازار یا دو شهر مختلف به سود آربیتراتژی دست یافته‌اید. این در حالی است که نمونه‌های متعددی از سود آربیتراژی هر روز در اطراف ما و در بازارهای مختلف رخ می دهد.

به این رخداد در بازارهای مالی «آربیتراژ تریدینگ» (Arbitrage Trading) گفته می‌شود که البته آن را معامله‌گری آربیتراژ یا ترید آربیتراژ نیز خطاب می‌کنند.

به عنوان مثالی دیگر، در بازار ارزهای دیجیتال نیز کاربران می‌توانند رمزارزی همچون تتر را با قیمت 50 هزار تومان در یک صرافی ارز دیجیتال خریداری کنند و با انتقال سریع آن به صرافی دیگری که تتر در آن به قیمت 51 هزار تومان به فروش می‌رسد، استیبل کوین تتر خود را فروخته و از این تفاوت قیمت ایجاد شده استفاده کنند.

اما نکته مهم آن است که قبل از اجرای استراتژی آربیتراژگری به هزینه های نقل و انتقال و کارمزد خرید و فروش در صرافی های مختلف، در محاسبه سود آربیتراژ حاصل شده دقت کنیم. زیرا گاهاً پیش می‌آید که این هزینه‌ها سود حاصل از اختلاف قیمت دارایی‌ها در دو صرافی مختلف را خنثی می‌کنند.

البته باید بدانیم که این مساله معمولاً با بالا بودن حجم دارایی مورد نظر برای خرید و فروش در عملیات آربیتراژگیری حل خواهد شد. بدین ترتیب در چنین شرایطی عموماً سودی که از اختلاف قیمت پیش آمده در صرافی‌های مختلف حاصل می‌شود، بیشتر از هزینه کارمزد خواهد بود.

نکته‌ مهمی که باید به هنگام اجرای فرصت‌های آربیتراژی مد نظر قرار دهیم آن است که در بسیاری از بازارها، آربیتراژ توسط سازمان‌ها و نهادهای مالی بزرگ و با حجم‌های بسیار زیاد انجام می‌‌گردد و فرصت برای انجام این کار شاید تنها چند ثانیه باشد. به عبارت دیگر، تفاوت قیمت‌های پیش آمده بین یک دارایی در دو بازار مختلف ممکن است تنها برای چند ثانیه و حتی کمتر فراهم شده و خیلی زود از بین برود. از این رو یافتن چنین فرصت‌هایی، معمولاً نیازمند نرم‌افزارها و ربات‌های آربیتراژ مخصوص است.

 

 

اهمیت آربیتراژ در بازارها

فرصت‌های آربیتراژی در نتیجه ناکارآمدی‌های موجود در بازار به وجود می‌آید. به نوعی آربیتراژگران از ناکارآمدی‌های پیش آمده در بازارهای مالی برای به دست آوردن سود استفاده می‌کنند. این در حالی است که این افراد از این مساله هم سود کسب کرده و هم به رفع آن کمک می‌کنند.

به عبارتی خرید و فروش در بازارهای مالی مختلف یا در صرافی های مختلف، سبب می گردد تا اختلاف قیمت موجود مربوط به یک دارایی در دو یا چند بازار یا صرافی مختلف زودتر از بین رفته و به نوعی یکپارچگی قیمت حفظ گردد.

به طور کلی آربیتراژگیری به از بین رفتن اختلاف قیمت یک دارایی در دو یا چند بازار، حفظ یکپارچگی قیمت آن دارایی و همچنین افزایش نقدینگی کمک می‌کند.

بنابراین علاوه بر احتمال کسب سود کم ‌ریسک و کم ‌دردسر در موقعیت‌های آربیتراژگیری، پیاده سازی این استراتژی موجب رفع ناکارآمدی‌ و اضافه شدن نقدینگی به بازار نیز می‌شود.

در مقالات بعدی سعی خواهیم کرد تا در خصوص مفهوم آربیتراژ در بازارهای مالی مختلف به طور جزئی‌تر صحبت کرده و به بررسی مواردی همچون انواع سود آربیتراژی، معایب و ریسک‌های آربیتراژ، روش‌های کسب درآمد از آربیتراژ در دنیای ارز دیجیتال و … صحبت کنیم.( برای مقالات آموزشی بیشتر کلیک کنید )